Liroyim nung ‘Food Processing Cluster’ amenokba ajanga aluyimertem lenla aisü nung tajangzük angutsü aser ajungshitsü imlar. Iba ajanga Mokokchung district dang masü kidanger Longleng, Tuensang, Zunheboto aser tanga district-tem dena ajangzüktsü nükla angur, ta iba osangbeneri Industries & Commerce Advisor, Imnatiba den sensaksemdang pai ashi.
Naga lima ya ali tajung aser alu ayimtsü asoshi ali peria kar. Chiyungtsü tapu balala mozü meinoki züsentettsüsa ali kanga tajung. Anungji, aluyimertemi tejakleni arutsüla aser alu meranga ayimtsü nungdaker aser iba project ajanga aluyimertem tanen makai rongsen tarulen lenmang patettsü aser rongsenketzüng renloktsü imlar, ta paisa shisem.
Iba food processing project ya Nagaland nung ibai mezüngbuba asütsü, anungji, nüburtemi iba maongkaji tagi ashitsüla, ta pai ashi. Ya mezüng tenzüker asünung, iba project ya takok mungura India sorkari tanga mapa tenzüktsü asenok dak tamang makatsü. Iba mapa takok angutsü atema lenla ajak nungi aroki shilem agitsü nungdaker, ta paisa shisem.
Nagaland ya kaket nungbo netsüng 100 shilem nung 70 shilem dak tema aluyimba wadang nung amdakba indang sayur, saka shitakba nungbo asenok Naga nunger aluyimer kangabo mali aser ibaji tang covid-19 wara ajanga sayuogo, asenoki züsentetba kecha maka, tapu ajak tangar dak dang nentaka alir, anungji, chichiba nunga alu meranga ayimtsüla, ta pai lanurtem dang inyakdaktsünüba o ka ashi.
Tanü social media balala nung alu ayimtsü aser ali dangi meyiptsü atema sashia jembir, saka aluji WhatsApp mesüra social media sabang nung masü shitakba alui orr ayimtsüla/inyaktsüla, aser ibaji tatsüka lir inyaktsü matatsüla saka tang inyaktsüla, ta pai tayongzükba o ka ashi.
Iba food processing atema ya ali 11.30 acres agüja lir. Iba project ya 8.4 crores shi indang lir aser iba senji 80%/20% yimya nung yanglutsü, central-i sen 80%, state govt-i 10% aser iba project achayangtsü pur telok – Special Purpose Vehicle (SPV)-i 10% share tsüktsü, ta iba osangbeneri Dept of Industries & Commerce (GoN), Director, K. Hokishi Assumi den jembidang metetdaktsü.
Iba project tenzüka aotsü atema taküm centrl sorkar ajanga March 2020 nungto temelaba ngua sanctioned süogo, saka alima wara denchiba ajanga metenzükteti lir, aji süaka, taküm 2020 November ita nungibo mapa tenzüktsü imlar, ta ashi. Iba project renemtsü atema mezüngbo ita 12 agütsü saka lockdown denchiba ajanga ita 16 atsülangtsüogo, ta paisa shisem.
Tang asenok market nung amajok nung chiyungtsü aika shizüka intoker, aji oda, iba food processing amenoker külenbo itemji ajema akümtsü, aluyimba, chiyungtsü yangluba, chiyungtsü alepba (packaging) aser ayokba dak sentakba nung training balala agütsütsü, itemji ajanga aluyimertem aser telok jenti tajangzük angutsü imlar, ta paisa shisem.
(www.nokinketer.com)
The Nokinketer 