~ Imnabenla Jamir (Bangrapet)

Okila

Asenok kanga kara melenshiba lima ka nung alir. Khristan yimsü aruba, shisaluyim balala, rongsen ketsüng maparen balala, aser tangar shilu den meyoktepa alitsüba putu ka nung alir asü nung asen tetsü-teboui benshiba sobaliba maparen aika melenshiogo. Tematiba degree tashi tetsürtem aikati tongteta azüngba ajanga yimden-yimli maparen aika nung takok ngua inyaka arudagi. Tamangba yimsü nunga takotet lenir tajung aika adokogo. Tetsür Laiputishir jendi adokogo; yimsüsür takoktet jendi adokdagi. Asen Naga kin rongnung, tat. agi, Konyak, Chakeshang, Sema nungerbo yimtsüng putu menden nunga tetsür shima anir aor. Saka Aor Jungliyimti putu sobaliba nungi mainshili ta asür. Yimtsüng putu mendenbo yutsür, arogo nunga sünga tetsür pastor inyaktsü ashishir; yimtsüng arogo kar nungbo tetsür deacon shimtsü ashishir. Anungji tarutsü putu asen jalatem jenjang yanglushitsü nungdak aser ibai lokti aser arogo nung ochimashi mapa ka aser melenshitsüla ta ajiteta Yanglushidi Sensaksem Sabang (YSS) nung onük benoka jembi aser tejembiba nungi bilemdangtsü asoshi olen kar lemsateper.

Aotsür tenzükba jenjang

Ao arogotem nung Aotsür tenzükba jenjang tekübokti jenjang nung yuja lir ta ashitsü akok. Kin isab theology azünger asadangra, India nung Aotsür ya theology azünger teimtiba asütsü. PhD/DTh azünger ajak agi Aotsür 19 aser tang tezüngdak, thesis submit sür result atatem ajak meyokteper 18 lir. Tang Serampore kübok Doctoral Dean-ji Aotsür. MTh, MDiv/BD, BTh ta azünger ajak meyokteperbo merijang ka shi. Aotsür karbo National aser International level tashi nung leadership agüja arur, saka Ao arogo nungbo tanü tashi tim shilem tetsür nem magütsür. Akhi putu yimtsüng yimsüsüba amai dang arogo maparen nunga bener odi aser ibai Lai tesayuba masü ta angatetdi. Arogo nung ochimashi tulutiba kaji tetsür nem tim shilem magütsüba yaa ka ta metetdi.

Khristan yimsü arur, Ao arogo küm 150 (2022) ajunger, saka tanü tashi tetsür ana Pastor inyakdangba dak alaka, arogoi tetsür meshimer. Mungdang nung tanü tashi Executive Secretary tetsüri inyakdanga mali, Women department nung secretary inyakba dak alaka tanga department nung tetsür kata tanü tashi inyakdanga mali. Asenoki metet, arogo ajak nung tetsür tenzükba shilem Sannüker Temetanger (Associate Pastor – Women) mesüra Tila Tanur anishitsü (Education Director) dak alaka arogo nung tongti shilem magütsür. Kechiba arogo nung tongti shilem magitsüsa nokdanger? Ya Aotsür tangar memenepba agi masü, saka arogo yimden yimtsüng putu menden amai dang bener odi ta asüba ajanga adoker. Alima ajak nung tetsür-tebur ajak kasa shilem agiba angutsü anungji tanü tetsür tenzükba mapa nung sadema magitetbaji ochimashi inyakyim ka ta angatetdi.

Kodang theology azünger Tsüngrem tenzüker ka den, tat. agi, Pastor ka den kibong kümra mapa inyaktsü shibangadoker. Tanga lima nung ama co-pastor shimdi ta mejembir. Arogoi mapabo magütsür, saka secular mapai ira, mesüra business tera inyaker, lokti nung tejendokba nisung amai ajir aser aitsür. Arogo nung employment peria maliji theology zünger, talisa tetsür, mapa maka aika lir. Yamaji lira bendanga agüja mazüngba agi mapa mali kazür ta jembitsür; mapa adokaka tetsürbo meshimer. Süra Aotsür theology azünger jenjang kong lir? Tanga lima nung ama kinungtsü aser kinungbo külem-sannüker (co-Pastor) sütettsü asü masü? Lenir kati yamai langzü, “Asen Ao/Naga arogo joko küm 149 tain akümdang, Co-pastorji agizüka inyak nung Tsüngrem tenzükba nung tetsür-tebur tebendang mali ta aser ochi mapa (justice) sayutetba ka asütsü.”

Kinungtsü aser Kinungbu Külem Sannükba mapa

YSS nung tanü atema dang masü, saka tarutsü nung asen jalatem tenzükba maparen nung tetsür-tebur telemsa makai liromedema aotsü asoshi “Külem-Sannükba” (co-pastor) mapa ya apettsü asü masü ta lemsatep. “Külem-Sannükba” ta asüba ya kinungtsü nem honorarium tera agütsür, mesüra kilir teyarir ayuba tangatetba nung ama masü, saka ochi mapa inyakba, Lai tesayuba atalokdaktsüba mapa amai angatettsüla. Ya apu-ani anaprongla sannükba khuret saku agütsür inyakba tsütsü nungi angatettsüla. 

Hau, “külem-sannükba” mapaji kibong ajak nungbo mapettsü, kechiba süra (a) kinungtsü mesüra kinungbo ka arogo nung tenzüker, aser ka secular mesüra mapa tanga inyaker ta lir; (b) kibong kar nungbo ka arogo toklang tenzüker, kabo kecha meinyaki yariteper; (c)  kibong kar nungbo ka toklang tenzüker, aser ka taah kecha magi music, youth, arogotsü, sarasadem telok, Sunday School nung yariteper; aser (d)  kibong kar nungbo kinungtsü aser kinungbo anaprong kasa theology zünger sempet tajung akaba nübu lir. Par kibongji “Külem-Sannükba” inyakdaktsü nung arogo lemang aisü nung nübur aser arogo tajangzük angutsü aser tenzükba nung tashi taitba bener otettsü. Temalen Narola McFayden-i Laishiba tamendak aser koma inyaka aotsü tejanga shir asü nung itemji melepshir.  Iba “Külem-Sannükba” mapa ya inyakteta ao nung “Tebur dang Pastor” ta asüba tangatetba mulungsentsü ya tarutsü nungbo melenshia aotsü imlar.

Mapa tasen inyaktsü jangratsüla

Putu ka nung tetsüri school nung tesayur inyaktettsü na? tanurtem azüoktetdi ma? SDO, DC inyaktettsü na? ta bilem. Saka parnoki tebur den kasa, mesüra tajungba inyaker ta tanü aikati jembir aser mapa agi sayuogo. Sensaksem mapang lenir karibo yamala külem-sannükba inyakyim ya Anülulen (Western) lima benshiba mapa ka lir aser asen lima nungbo mapetsü alitsü ta terata o shisemogo. Tangbo mapettsü, mapangi bener arutsütsü – mapangji kodang arutsü? nisung kar asü atar asü? Temelenshiji tanü asen tendak metenzükra kodang tenzüktsü? Ano karibo apuani anaprongla Arogo tenzükba mapa nung lidir, chirnurtem shibai anepalutsü? ta terata o shisem. Ano kar-i Lipok 2:18 nung ajemdaker tetsürji tekolak mesüdaktsütsüla kechiaser tetsürji ‘teyariteper’ ka asütsü Tsüngremi yanglu aser sati kulizüng agidang-a yamaji nangzüker akümer ta tangatetba lemsatep. Ibri oshi nung “Ezer” tetezü “helper” ya Tsüngrem ta shia lir (Anitet 18:2), tashi tuluba, kin tuluba kati dang teyari agütsütsü anok. Saka Aori helper – teyarir ta asüba ya kidang mini-kancha ayuba den medemdanga tetsür jenjang ratetba agi lokti aser arogo nung tang tashi toklang tenzükba mapa nung tebendang atokba lir. Ano Ibri oshi nung “ezer” ya kati dangbo meinyaktetba ka inyaktsü yariba den medemdangtsü akok. Talisa T. Ken nung aiben KIBUBAJI kü teyari ta alibaji Lipok nung aliba denji kasa. Tsüngremji teyari ka lir. Yisui Tanela Temeshi teyarir asütsü yoktsü ta ashi. Teyarir ta asübaji kilir amai mangatettsüla aser teyari ta asübaji jenjang tekübokba amai mangatettsüla. Tebur bilemba tsütsü atsünga Lai mashi ratetba ajanga tetsür tenzükba maparen jendoka lir. Laishibai arogo aser arogo tajaba kechi ashir, tenzükba indang kechi ashir aji meyipa reprangshi nungdak ta ajiteter. Asen lima nung külem-sannüker ya mapa tasen saka tasü ita tenzüktsü mapang tongogo. Anungji theologian ka den kibong küma lira tangatetep nung tapet mapa inyakdaktsütsüsa arogoi lemang lapoktsütsü nungdaka kümogo.

Teinyaktsü tongtibang kar

  1. Arogotem nung deacon aser toklang tenzükertem arogo inyakyim koda melenshia aor aser koda tashi taitba nung inyaka aotsü shisadokden mapang shia akatsüla. Akhi mapa dang masü, mapa tasen inyaktsü jangratsüla.
  2. Mapa küma aotsü asoshi Mungdang lenir aser arogo nung Toklang tenzükertemi  nübur nem rajema angatetdaktsütsüla.
  3. Laishiba tekong ishika shimea yangji ajemdaker tajung – majung, tagitsü – magitsü o lepdang magütsütsüla. Laishibaji kechi tensa nung zülu aser aji asen nübur dak apet ratettsübaji tongtibang.
  4. Yimtsüng Arogo kar nung rongsentsütsü tashi melira, ABAM-i aser jila arogotemi iba khuret lemsateptsüla
  5. Arogo nung sannüker shimdang kinüngtsü/kinungbo teinyaktsü shimtsü (options) kibong nem agüja par nem latetdakjang.

Teshisadangtsü ka

Külem-sannüker ta asüba ya tetsür jenjang bushiba ka dang, mesüra  anülulen inyakba tangatetba ka indang jembir ta mangatettsüla. Saka tenzükba mapa nung ochi teinyaktsü ka ta angatettsüla. Alima melenshi aoba den arogo aika nung Külem-sannüker mapa inyaka odagi aser arogo aika nung tajangzük anguba kuli lir. Theological college nunga kinungtsü aser kinungbo anaprong sayudaktsüba ajanga children education allowance, medical allowance, ki amala nung sen talila meindoki anapronglai tenzükba ajangshia arudagi. Yihusua 24:15c nungji ashir, “Saka ni aser ozü kibongibo, onoki Kibubaji tenzüktsü.” Süra, Arogo nunga külem-sannüker asütsüji tamakoktsü masü ta bilemer. Tasen Lai nunga Pricilla aser Aquila külem-sannüker inyakba angur. Yisu Khrista-i aser Laishiba-i shianga tebendang makai ajak Tsüngrem mesükba nung yanglu. Tsüngrem aser Arogo wadangji tebur dang lenir asütsü ta Laishibai mesayur. Anungji lenir C. Walu Walling-i ashiba ama “Arogo tulu-tila-town-yimtsüng kecha melemsai … ajaki agizüktepa bener aotsü nungdak. Iba temelenshiji shibai kong nungi, kodang tenzüktsü ta ataa melii 2022 nungi tenzüktsü pastorbai anir arogo nunger den sarasadema mapang tenzükang. ABAM nung telemtetba agir külenang inyakdi ta atadang mapang tajungji süitemtsü.”  Anungji külem-sannüker mapa ya inyaktsü mangdang agüjang ta sarasademdi.

*****