~Talimoa Longkumer

“Asen lanurtem asoshi tarutsüji asenoki tetibo meyanglutettsü saka tarutsü asoshi asen lanurtem asenoki yanglutettsü.”

– Franklin D. Roosevelt

YSS sensaksem ayongeri 1 Tim 4:12 “Ne lanua (asangwa) shinga nema mezüngmeshi tesüdaktsü, saka o aser jakla-liro nung, temeim nung, tamang nung, temerükba nung tamangertem madang na tatishitsü ka liang” nung ajemdaker Youth ministry nung Ao Arogoi kechi tashi ka inyaka arudar? Kechiba youth-temi tamangba nung mejangrar? Dignity of labour tanela koda youth rongnung ajungmesotsü? Tanü arogoi youth ministry nung kechisa inyak nung ajungtsü? iba sendakba nung sensaksem kaa liasü. Yangi tongmelang agi item onüktem tatsüba küma yanglua iba ocet küma yanglur lemsar.

Youth Ministry tangatetba

Asen Ao arogotem nung youth director/pastortem küm asem tema inyakba aikabo mali. Küm ana or asem lirbo tangzüngi aotsü atemer arogo nung soti agiba aika lir.… Aikati ashir, youth directorbo küm ishika dang tenzüktsüla kechiyong lanurtemi pa/laji lakatoker. – Tiatoshi Longkümer

Atangji tarutsü alima teimlaji tanü lanurtem lir. Anungji lokti ajaki kanga dang temulung agüja  mapang, rongsen, shisatsü ajak agi lanurtem asoshi meranga inyaktsüji kanga tenüngdaktsü. Arogo ka noksaji par arogo nungi adokba lanurtem jagi sayur. Arogo nung lanurtemi shilem magira iba arogoji kanga junga shisadanga bilemdangtsü nungdak. Tanü asüng shisatokden sabang balala nung alima khurettem bendena jembidang aikati tanü lanu putu yanglushia asüng tarutsü asoshi parnok dak tamang teimla yua jembir. Saka aiben Arogo nung youth ministry nung temulung magütsüba angutsü.

Pastor Tiatoshi Longkümer shiba Youth ministry nung mapang talangka tenzüka aru, pai tanü Ao Arogo nung youth ministry tebilemtsü yamai ashir, “Youth ministry-ji arogo tenzükba mapa nung tanubudi ta angatetba sayur (Youngest section in church ministry). Arogo yimjak nungsa mayimakasa amangbapurtem ajaki youth director/pastor ya arogo tenzükertem rongnung tanubuti/tsüla ta bilemba tanü tashi lir. Hau, youth ministry-ji theological college nung graduate süli anguba mapa ka ama lir. Ano tazüngba tajung liakasa küm nung tera tanubor süra youth director yakta dang shimba inyakyim-a arogo nung asenoki angur. Tanü tashi asenok ajaki angateta aser amshia aruba yimya kaji youth ministry/departmentji tanga tenzükba mapa asoshi renemshiba mapa ka ama mesüka amshir (a preparatory step to enter into real church ministry). Ni bilemer, tanü arogotem nung kwika pastor mapa teinyakdak lir parnok aika/teimba ka youth director nungi “promotion” (arogo oshi nung mapetba ojang ka) atubatem alitsü südi.”

Kasaji Matsüng Longkümer-i yamai lemsatep: “Asen arogo nung youth directorji küm ishika asoshi shimer dang ta arogopurtemi aser youth director/pastortemia bilema mapaji agizüker.” Iba tangatetba ya kenyongi tai.  Matsüng Longkumeria ashi, “Danga limabo Youth ministry nung lenir/pastortem ya akümli piyong youth ministry nung rakloker bendanga agüja inyakaba lir. saka asen lima tebilemtsü kaji kibong kümerbo Youth ministry inyakbaji mazü/mapet amai jembitsür/angateter. Anungji youth den inyaktsü sempet liaka Youth ministry doktsütsüsa akümba tensa lir nung. Iba yongji youth director/pastortem aiben melenba agi lemang aika nung tetsükdaktsü alur tat.agi (i) lanur asoshi long term ministry meinyakteter (ii) lanurtem Youth pastor den tesendaktep junga mayangluteter (kara ministry doktsür aoba ajanga) (iii) iba ya ajanga Youth ministryji Arogo nungeri süokia magir asü? Anungji Youth ministry ya junga ken angajemdaktsütsüla ta bilemer.” Youth ministry ya life-long commitment asütsüla ta asüba nungji Mapula Lemtur-i yamai ashi, “Mungdang nung  youth Ministry lenirtem ajak pension ngua dang tenzüker, aser melaki dang jangratema tenzüka atemer. Kasa local arogo nunga tenzüktsü tali bendanga agütsüshia Tsüngrem dang shisatsü meshia tenzükra tajungbaang akümtsü. Lanur angatetba nung doctor angutsü masü no! Youth pastor aika sempet lep junga mesala, lanur memetetjem, lanuria junga memetet lia sodi agir. Anungji youth pastor yabo küm 2/3 dang ta mebilemli. Pai/lai tenzükba mapa ka metemjungi sodi agiba yabo arogosa akoksar.  Mapang ka nung bendang lima nungi aruba temesüng nisung kar joko tambur saka youth pastor ta ashi. Anungji akok tashi, long and short term training balala ABAMi achaayanga inyakim tasen putu den apet  katsütsüla. Nüngdakra youth ministry nung amshitettsüsa arogoia tazüngtsü lemanga lapoktsütsüla. Yamaji süra youth ministry tajungba yangertettsü.

Arogoi Lanurtem asoshi kechi inyaktsüla?

Arogo kar dak alaka lanurtem atema aria mebilemba tenzüker aika mali. Saka lanurtemi khen khen parnok tebilemba mataloktsüdang Arogoi parnok hau ta mali, teti sensüka toktsür ama bilemer aser jembir…. Mapa tasen inyaktsüji aika asoshi kanga tasak aser mapet ama bilemer. Arogo nung pastor aser tenzükertemi lanurtemji tanü putu den medemdanga anitsüba sür nung par putu kechi inyaka liasü yamaji dang inyakdaktsüner. Talila bentenloka inyakbaji magizüktetba tenzükertema lir.  – Aowabang Ozüküm

Youth director/Pastor tajung anir arua toktsüba, musical instrument tabensa alia toktsüba kisüng jagi lanurtem majungtsü. Arogo ka nung lanurtem telemsa (category) aika dang lir, item group shia sempet aser tejangraba balala. Youth revival ka ayongzüka agiba kisüng agi dangbo lanur ka rangpen tekümtet (holistic salvation) mungutettsü saka lanur ka temang, tanela, shisatsü, tekolok ajunga yanglushitsü teinyaktsü aika lir. Arogo teinyaktsü kar:

  • Lanur ka asoshi Career Guidance ya kangasa tongtipang. Iba ya tazünger mazünger ajaki nungdakba tongtipang teinyaktsü ka lir. Iba amala sentong  lanurtem asoshi ayongzüka akatsü kangasa tenüngdaktsü.
  • Lanurtem shia sempet aser tejangraba  balala asü nung arogo focus-ji ka nung dang masütsüla. Music kisüng nung temulung agütsüba ajanga music mejangrartem atsünga odaktsür. Anungji lanurtem sempet apiteta sentong aser tenüngdakba osettem agi peridaktsütsüla.
  • Akok nungbo arogoi sports ministry nung temulung agüja lanur ka sempet amshitettsü sabang yanglutsü nung kanga ajungtsü. (Tat. agi, Brazil nung arogoi football ministry nendaka inyakba ajanga asayar tajung aika adoker).
  • Youth Director/Pastor mapang shia rongsen entok mesasai training tapu balala agidaktsütsüla. Theology azüngdang angazükba kisüng jagi lanur ministry nung peria meyaritettsü.
  • Youth Director/Youth Pastorji kanga dang creative/innovative aser skillful asütsü merangtsüla. Aser Arogoi pa yamaji akümtsü maongka aika agütsütsüla. Pastor aser deacontemi pai bener aruba asa-meyang sentongtem ajakbo menokdangtsüla. Yamaji süra ner arogo nungi pai/lai yakta sodi meshir oadoktsü.
  • Arogo budget nung lanurtem asoshi peria lemzüktsütsüla. Youth nem budget peria lemzüktsüba ya wastage masü investment ta angatettsüla.
  • Youth/Child/Christian Education Ministry ya tekübokba (secondary) ministry ta bilemra arogo rajang akümtsü.
  • Arogo infrastructure development project-tem inyakdang kokra tarutsü nükla nung rangloker youth friendly (eg: recreational hall, practice room, indoor games, etc.) yanglu nung tajangzük tulu asütsü.
  • Tanü arogo aika nung ABAM-YM ajanga self-reliance training balala agütsür. Lanurtem tangazükba jenti angur saka mapa ka tenzüka aotsü rongsen teyari agütsür mali. Arogoi iba ya reprangshia teyari agütsü nung koda?
  • Arogo ka nung lanurtemi pei sasa meranga inyaka litetra iba arogo nungji teti ochi, yimchi-yimjung, tepela aser tesünep nung alitsü. Kechiaser lanurtem dak angati anguba rongsen meimba tanela kodang melilir parnoki kodanga teraksa nung shilem magitsü.
  • Competitive exam nung takok angur mesüra NPSC, UPSC nung takok angurji dang temoatsü ta mebilemli. School-i maor local entrepreneur, skilled labourtem, asayar tajungtem, musiciantem etc. item ajakji arogoi temoatsü ta metettsüla. 

Item denji semloka Pastor Temsüwati Kichui ashiba onüktem yagi lanur tenzükba mapa nung long term aser short term anaprongla nung yaritsü ta bilemer.

1. Youth Camp to agi meyiptsüla. Hau, Revival mapang shia akaba ya junger aser maneni akatsüla, saka Revival akaba dang nungibo Youth Camp nungiang lanur teimba temoatsü ngua taküm melenshir asüng ta ajiteter. Tanü Tsüngrem tenzüker aika Youth Camp süngjang lir. Oda Revival akaba ya yimya agi Friday aonung tenzüktsü aser Sunday aonung atemtsü, saka Youth Camp ya kokra hopta ka shi Tsüngrem O jungjunga sayua – tekümtet tejangja, temenen, Khristan taküm aser kulisüba yamala angatetdaktsütsü nungdaker. Revival magitsüla ta masü, saka  Youth Camp ya Arogoi jungjunga achaayanga katsütsüla ta bilemer.

2. Lanurtem mentoring nungdakba pur aika lir, karbo shinga dena tebilemtsü melemsatetbapur lir, itemji mentoring/counselling ajanga yariteter. Ano Revival/Youth Camp nung taküm melenshir alirtem to mentoring kanga nungdaker, ano lanurtem aika discipleship maka lir, itemji mentoring ajanga yaritettsü. Anungji youth directori ayimjema meinyaktetra Arogoi youth mentors yua inyakdaktsüra lanur aika kanga junga akümtsü.

3. Arogo nung lanur atema Arogo total annual income budget nungi 10% agibosa lanur atema inyaktsüla, Arogo aika nung 5% shi katiang inyaka alitsü südi. Lanurtemji tongtipang ta süra mapa agi inyaktsü asoshi lanur budget kwi, aji Arogoi asadangtsüla.

Kechiba Lanurtemi tamangba/sentep nung mejangrar?

Tanü tenla ki nung tekülem mapang lanurtem züngsem kanga ajema angur (poor attendance). Ya kechi tai? Saka lanurtemi para-churches/ministry balala senteptem nung kanga sabua atener. Kuli aika bushia lanurtem den jembidang item telangzüba ya angur:

  1. Baptist Tekülem yimyaji kanga dang conservative.
  2. Sayutsüngiba yimya nung jangra matem.
  3. Teti agiba yimya nung dang sentong agir (same style of worship)
  4. City balala nung alirtem sentepi muoteter
  5. Arogo special sentongtem youth oriented masü.

Item telangzübatem ya kanga common lir. Anungji asenok tekülem yimya melenshia lanur atsüa arutsüsa order of worship nungji temelenshi adok nung ajungtsü. Lanurtemji kanga techira aser teyakyak, idea tasen aginüba mapang.

Youth Director/Pastor ka jakla yimya

Youth Pastortem karibo kanga meranga inyaker, saka Youth Pastor karbo temesepba chiyungtsü chia tanela makai inyakba item timtemji ajanga lanurtem tezüdanga atsüngzüka aoba lir. – S. Among Longkümer

Youth ministry ya training ground asü, chichiba tajaba lia tenzüktsü arur ta sarasadema tenzükertemi bilemdangtsüla. – Lanukümzük

Youth ministry nung inyaktsü calling lira aittsüla, aji mesüra kong tajaba lir aji bushitsüla. – Temsüwati Kichu

Youth pastor tanela jakla liro.  Aiben youth director-temi tanela jakla liro tajung benshia meliteter. Tat. agi, achi ajemba, talab,  pan,  drinks, immoral attitude, jembi shinü, media addiction, etc. Youth pastortemi youth jakla nung dang ali nungbo kechi angazüktsü! Ano kaji youth pastorji youth promote asütsüba sür nung pa/la ang promote asütsü merangba tenzükertema lir. Anungji item ajak ya bilemdangtsüla. – Tiatoshi Longkümer

Arogo ka nung lanur tajung aika adokbaji arogoi lanurtem asoshi temulung agüja inyakba den külemi tanishir ajungba ajanga lir. Ministry tamakokjia aiben tanishir tashi maitba ajanga adoker. Kuli aika bener arutsü akok saka tongtipang kar, Youth Director/Pastor kaji:

  •  Shitakba tajaba meteta tenzükba taküm ka.
  • Yimya jaklaliro junga azüoka aliba taküm ka.
  • Nisung mebendangi ajak den saku litetba taküm ka.
  • Pa dak tangar ajungkettsü yimya tajung alitsüla.
  • Mapang shitak amshitetba taküm ka.
  • Indang indanga litetba taküm yimya agi  tatishitsü sayutetba taküm ka.
  • Taremzük aser kümli tajung akaba taküm ka.

Otempang

Tarutsü alima yanglutsü mesüra raksatsü tashiji lanurtem ya lir. Yimtsüng, town arogo aika nung lanur wadang ya tenüng agi dang inyaker aser lanur telok temulung kangabo magütsüi toktsür, saka Youth Ministry ya kangasa tongtipang aser mapang, rongsen, shisatsü kanga nungdakba wadang ka lir. Tanü aser asüng alima yanglushinera arogoi maneni lanurtem asoshi temulung agüja inyakdi. Tanü asen Naga lima teraksa yanglushitsü telok tajungtibaji “LANUR” ta metetdi.